Inrichtingselementen Hansweert

De dijkversterking van Hansweert is onderdeel van het Hoogwaterbeschermingsprogramma, waarin Rijk en waterschappen samenwerken om Nederland te beschermen tegen overstromingen. De dijkversterking heeft een grote impact op de ruimtelijke beleving van het dorp en haar omgeving. Naast de waterbouwkundige en landschappelijke ingrepen was er daarom een sterke wens om nieuwe verblijfsplekken op de kruin van de dijk en aan het strand te maken en uitdagendere speelplekken in de parkzone terug te brengen. Blom&Moors heeft de inrichting voor deze plekken ontworpen.

Beeldtaal
De situering langs de Westerschelde en het daar heersende zeeklimaat vraagt om robuuste inrichtingselementen die zich voegen in het open landschap en het gebruik van stevige en duurzame materialen die weer en wind kunnen doorstaan. Basismaterialen zijn beton en hergebruikt hout van oude meerpalen die verzaagd worden tot dikke planken of scheluw gezaagde delen. Hier en daar is tussen alle rechthoekige vormen een schuine richting af te lezen alsof de elementen onder de invloed van de westenwind zijn meegevoerd. Een aantal vormen zijn juist aan de natuur ontleend. Grafische toepassingen maken integraal onderdeel uit van de elementen. In samenwerking met Raakvlak grafisch ontwerp en communicatie is hiervoor een eigentijds lettertype ontwikkeld.

Bij de keermuur
Bovenop de kruin van de dijk komt een ruim tweehonderd meter lange betonnen keermuur die uitkraagt voor twee 10 meter lange zitbanken met houten zitting en een verhoogde houten rug. Beschut tegen de zeewind bieden ze uitzicht op het dorp.

Om de oversteek van de dijk te markeren en om te voorkomen dat de bovenkant van de keermuur uitnodigt om te gaan belopen, wordt de keermuur tussen twee dijktrappen bovenop voorzien van een reeks betonnen balusters. Hun vorm is afgeleid van de hexagonale doorsnede van basaltzuilen die ooit dienst deden als dijkbekleding. Het spel van schuine lijnen en het ritme en de schaduwwerking van de in hoogte verlopende balusters geeft de plek een speelse aanblik, die steeds verandert in het voorbijgaan en onder invloed van de stand van de zon.

Aan de zijde van het dorp wordt in messing letters het refrein van een liedtekst van C. Oele uit 1966, vlak in de betonnen keerwand opgenomen.

Ook krijgt de keermuur een messing paneel met daarop het jaartal van de realisatie en de bereikte nieuwe NAP hoogte. De momenten van eerdere dijkverzwaringen en bijbehorende historische NAP hoogtes worden eveneens met verdiept aangebrachte messing letters geduid in de traptreden.

Aan het strand
Om het zomerstrandje bij Hansweert, in een kom aan de Westerschelde, beter en veiliger bereikbaar te maken wordt het dijktalud voorzien van een betonnen ‘zittrap’: langs de trap vormen drie brede tussenplateaus verblijfsplekken waar je lekker kunt zitten of liggen zonnen.

De zitplateaus zijn voorzien van schuin aflopende zijkanten, zodat zand, wier en water er makkelijk omheen kunnen spoelen. Op het bovenste plateau bevindt zich een zitbank in lijn met de banken in de keermuur. Bij hoog water kan het onderste deel van de robuuste trap probleemloos onder water komen te liggen.

Op de dijk
Ter hoogte van Schore maakt de Westerschelde een bocht en komen de grote zeeschepen tot dicht bij de kust. Het druk bezochte uitzichtpunt daar krijgt een nieuw gebouwtje met een bordes en een lange zitbank. De plek biedt beschutting tegen zon, wind en regen. In de toekomst kan het uitzichtpunt worden uitgebreid met een trap vanaf het fietspad en een informatiepaneel.

De wanden en het dakje van zelfverdichtend beton worden voorzien van transparante glazen bouwstenen die daglicht doorlaten. Daardoor oogt het interieur licht en speels en kunnen bezoekers elkaar zien komen en gaan. Op de buitenwanden is in het grid van de glazen bouwstenen de naam 'SCHORE' te lezen, die verwijst naar de plaatsnaam en haar oorsprong in het schorrenlandschap.

Tegen de lange robuuste balustrades aan weerszijden van het gebouwtje kunnen fietsen worden geparkeerd. Ze bakenen in combinatie met een reeks paaltjes de parkeerruimte tot aan de dijkrand af en versterken de beleving van het panorama.

In het park
Tussen dorp en dijk wordt over de volle lengte een waterrijke en natuurlijke parkzone gerealiseerd. Hier bevinden zich bij de vijver een betonnen brug en een vissteigertje met ieder een 'meerpalenbank'. De brug, die net wat scheluw is getrokken, is oversteek én pleintje tegelijk. Ook de houten balustrades van de duikerbruggen zijn fijne ontmoetingsplekken om over het park uit te kijken.

In de parkzone voegen vier speel- en verblijfsplekken met avontuurlijke spelaanleidingen voor kinderen van alle leeftijden zich als vanzelfsprekend in het natuurlijke groene en waterrijke beeld. Alle speelplekken zijn voorzien van ‘meerpalenbanken’.
Het huidige speelaanbod vertaald naar nieuwe houten speeltoestellen. Nieuwe spelaanleidingen, zoals een meerpalenbos dat in het ruige gras is ‘gestrooid’, vormt een alternatieve route en een mooie plek om te klimmen, klauteren en kletsen. Op de waterspeelplek aan de vijver kunnen dijken, dammen en stuwtjes worden gemaakt en gekliederd worden met zand en water in de betonnen bak met zitranden. Durfallen wagen bij de plas-draszone een oversteek over een circuitje van stenen, stelten en balken of doen het erom en halen een nat pak.

Met de dijkversterking zal de dijk veiliger worden. Door de plekken rondom zal de dijk voor alle Hansweertenaren en recreanten vooral ook aantrekkelijker worden om er te spelen, zwemmen, wandelen en eindeloos over de Westerschelde uit te kijken.

https://scheldestromen.nl/hansweert